Stan cywilny w CV – czy trzeba go wpisywać?

Zmiany w zwyczajach rekrutacyjnych a stan cywilny w CV – co trzeba wiedzieć?

Podawanie informacji o swoim stanie cywilnym w CV to zdecydowanie zwyczaj, który przeszedł do historii. Kiedyś jeszcze podchodzono do tego dosyć poważnie w kontekście pracy, gdy sam status zatrudnienia uchodził za coś niemal egzaltowanego. Powiedzonka typu „żadna praca nie hańbi” nie wzięły się w końcu znikąd.

Po transformacji jednak przyszedł większy nacisk na niezależność i indywidualność, a za tym kwestia rozdzielania sfery prywatnej od zawodowej. Dziś, jeśli w kontekście rekrutacyjnym w ogóle padnie pytanie o to, czy ktoś jest singlem lub singielką, mężatką czy żonatym uchodzi za kolosalne faux pas i przekroczenie granic przez pracodawcę. Tak to wygląda praktycznie w każdej branży.

W rzeczy samej nie można powiedzieć, aby ta zmiana była zmianą na gorsze, wręcz przeciwnie. W końcu w pracy liczy się przede wszystkim to, jak ktoś pracuje, a zatem największe (a nawet stale rosnące) znaczenie przywiązuje się do innych spraw, takich jak:

• Umiejętności
• Doświadczenie zawodowe
• Profesjonalizm w środowisku pracy

Wymieniać można by długo, ale co do zasady można skwitować esencję tych przemyśleń jednym stwierdzeniem: stan cywilny jest całkowicie zbędnym dodatkiem do CV. Co więcej, informowanie o nim w pewnym sensie może być też nielegalne lub co najmniej ryzykowne. O tym za chwilę.

Kwestie prawnicze związane z danymi osobowymi

No więc, jak wygląda sytuacja z perspektywy prawnej?

W świetle przepisów RODO (Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych) kandydaci aplikujący o pracę mają pełne prawo do ochrony swoich danych osobowych. Oznacza to, że informacje zawarte w CV muszą być dobrowolnie podane przez aplikującego, a pracodawca może żądać jedynie tych danych, które są niezbędne do przeprowadzenia procesu rekrutacyjnego.

Natomiast polskie prawo, a konkretnie art. 18 (3a), §1 kodeksu pracy (1), mówi, że:

W skrócie: nie istnieje taka podstawa prawna, która dyktowałaby konieczność dzielenia się stanem cywilnym w CV. Masz pełne prawo do tego, by chronić swoje dane wrażliwe i gorąco Cię do tego zachęcamy.

Stan cywilny w CV – ryzyko i stronniczość

Ale moment, pracodawca może i nie ma prawa tego oczekiwać, ale co szkodzi i tak zamieścić swój stan cywilny w CV?

Na pierwszy rzut oka – niewiele. Dwa czy trzy słowa pod tytułem zawodowym w CV nie zaszkodzą, no bo jak? W rzeczywistości bywa jednak zgoła inaczej. Robiąc to wystawiasz się na ryzyko, jakim jest napotkanie rekrutera, który albo przejawia nieświadome uprzedzenia wobec kandydatów, albo czasami wręcz naumyślnie dyskryminuje ich na podstawie ich stanu cywilnego. Nawet jeśli Twoje intencje są dobre i chcesz zwyczajnie zachować szczerość i otwartość, informacje o życiu prywatnym mogą uruchamiać skojarzenia, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistymi kompetencjami kandydata.

Na przykład, kandydatka, która zaznaczy, że jest mężatką lub planuje założenie rodziny, może zostać błędnie oceniona jako mniej dyspozycyjna lub potencjalnie bardziej narażona na przerwy w pracy. Niestety, w takich sytuacjach świadome lub nieświadome uprzedzenia potrafią wziąć górę, bowiem zgodnie z raportem opublikowanym przez Główny Urząd Statystyczny w 2020 roku (2), aż 64% kobiet na rynku pracy w Polsce doświadczyło dyskryminacji ze względu na zobowiązania osobiste lub rodzinne.

Idąc dalej, osoby rozwiedzione lub samotne mogą wywołać domysły o stabilności emocjonalnej czy innych nieprzychylnych cechach. Tego typu domniemania mogą mieć realny wpływ na przebieg rekrutacji nawet jeśli brzmią absurdalnie, zwłaszcza na etapie preselekcji, gdzie decyzje zapadają często w kilka sekund. To właśnie dlatego nikt prawnie nie może od Ciebie oczekiwać tych informacji.

Najlepszym sposobem na ochronę przed tym ryzykiem jest ograniczenie w CV informacji osobistych do absolutnego minimum i skupienie się na tym, co naprawdę ma znaczenie.

Kiedy warto pisać o stanie cywilnym w CV, a kiedy nie?

Są jednak rzadkie sytuacje, w których podanie stanu cywilnego może być uzasadnione. Dotyczy to głównie tych przypadków:

• Aplikacje międzynarodowe: w krajach, gdzie normy kulturowe i formalne różnią się od polskich czy europejskich, musisz mieć na uwadze, co uchodzi za przyjęty zwyczaj w pisaniu CV. Przykładowo, gdy tworzysz CV po rosyjsku lub szukasz zatrudnienia w niektórych państwach Bliskiego Wschodu czy Azji, zamieszczenie informacji o stanie cywilnym nagle staje się czymś o wiele częstszym.
• Służba dyplomatyczna: dyplomaci na służbie, przebywający daleko od swoich rodzinnych stron, muszą stacjonować na terenie obcych państw praktycznie przez cały czas. W procesach rekrutacyjnych na te wysokie stanowiska urzędowe czyjś stan cywilny ma rzeczywisty wpływ na efekt końcowy, ponieważ osoba niebędąca w związku małżeńskim i nieposiadająca dzieci jest siłą rzeczy mniej uwiązana i obarczona mniejszą odpowiedzialnością rodzinną.

Należy jednak podkreślić, że w polskich realiach zawodowych takie przypadki należą do absolutnych wyjątków. Jeśli oferta pracy nie zawiera wyraźnej prośby o podanie stanu cywilnego (co i tak byłoby kontrowersyjne z prawnego punktu widzenia), zdecydowanie lepiej tę informację pominąć. Współczesny standard wysyłania aplikacji jest tutaj niemal niezmienny; to znaczy, że za każdym razem najlepszą wskazówką dotyczącą pisania CV, jaką można tu dać, jest obstawanie wyłącznie przy informacjach ściśle związanych ze stanowiskiem i Twoimi kwalifikacjami zawodowymi.

Skoro nie dane osobowe, to co?

Zamiast przytaczać takie informacje, jak stan cywilny w CV, które same z siebie nic nie wnoszą, warto skupić się na elementach, które realnie wpływają na decyzje rekrutacyjne i budują profesjonalny wizerunek kandydata. Tak, wałkujemy ten przekaz już któryś raz, ale jest to naprawdę ważne, aby stworzyć wzorowe CV. To właśnie kompetencje, osiągnięcia i konkretne kwalifikacje mają największe znaczenie dla pracodawcy niezależnie od branży.

Oto, co koniecznie powinno zawierać przykładowe CV:

• umiejętności twarde i miękkie – zarówno te branżowe, jak i kompetencje transwersalne. Specjalistyczne narzędzia, zdolność do pracy zespołowej czy zarządzania projektami.
• certyfikaty i ukończone kursy – cokolwiek, co daje Ci papier potwierdzający Twoje kwalifikacje. Priorytetyzuj te z nich, które są aktualne i bezpośrednio powiązane z wymaganiami stanowiska,
• mierzalne osiągnięcia zawodowe – np. wyniki sprzedażowe, wdrożone projekty, zrealizowane kampanie. Informacje o nich zawrzyj w opisach doświadczenia zawodowego, a jeśli chcesz, możesz też wydzielić na nie osobną sekcję z dodatkowymi informacjami i zatytułować ją chociażby Osiągnięcia specjalne.
• profesjonalne podsumowanie profilu – kilka zdań na początku CV, które klarownie przedstawiają doświadczenie, specjalizację i wartość, jaką kandydat wnosi do firmy.

Nie bez znaczenia jest również przejrzysty układ dokumentu, dobrze dobrane nagłówki CV i estetyczna prezentacja treści. Współczesne CV to nie miejsce na opisywanie życia prywatnego, lecz narzędzie do zaprezentowania swojej zawodowej wartości. Zadbaj więc o to, by każda jego część wspierała ten cel i jasno pokazywała, dlaczego to właśnie Ty jesteś najlepszym kandydatem na dane stanowisko. Przy jednoczesnym wykorzystaniu właściwych słów kluczowych spełnisz nie tylko wymagania rekrutera, ale także systemów ATS.

Współczesny standard wysyłania aplikacji jest tutaj niemal niezmienny; to znaczy, że za każdym razem najlepszą wskazówką dotyczącą pisania CV, jaką można tu dać, jest obstawanie wyłącznie przy informacjach ściśle związanych ze stanowiskiem i Twoimi kwalifikacjami zawodowymi.

Stwórz idealne CV: praktyczne wskazówki

Aby zwiększyć swoje szanse na zaproszenie do rozmowy, kieruj się sprawdzoną strukturą. Nie wiesz, jak powinno wyglądać? Oto lista kontrolna zestawiona wraz z najczęstszymi błędami:

Choć nie musisz posiłkować się żadnymi specjalnymi technikami by stworzyć taki dokument i możesz teoretycznie stworzyć CV w Wordzie lub innym podstawowym programie, to pamiętaj, że istnieje cała gama narzędzi, które mogą znacznie ułatwić cały proces. Takim narzędziem jest kreator CVwizard, który oferuje sprawdzone, gotowe szablony życiorysów. Korzystając z takich platform będziesz mieć pewność, że Twoje CV spełni wszystkie współczesne standardy i pozytywnie zaskoczy rekrutera.

Podsumowanie: stan cywilny nie idzie w parze z CV

Mamy nadzieję, że przekaz był klarowny i jednoznaczny – stan cywilny w CV to jedna z tych informacji, które warto pominąć. Nie wnosi ona praktycznie żadnej wartości merytorycznej, a może prowadzić do nieświadomych uprzedzeń. Zamiast dzielić się szczegółami z życia prywatnego, lepiej skupić się na kompetencjach, osiągnięciach i dopasowaniu do stanowiska.

Źródła:

(1) OpenLEX: Art. 183a. - [Zakaz dyskryminacji – definicje]: Kodeks pracy,

(2) GUS: Polska na drodze zrównoważonego rozwoju. Raport 2020.