Soft skills στο βιογραφικό - Πλήρης οδηγός

Τι είναι τα soft skills;

Κοινωνικές δεξιότητες, ειδικές δεξιότητες, ήπιες, οριζόντιες ή προσωπικές δεξιότητες: αυτοί είναι κάποιοι από τους όρους με τους οποίους θα συναντήσουμε τα soft skills στα ελληνικά. 

Στην ουσία, τα soft skills είναι στοιχεία και ποιότητες του χαρακτήρα μας που ορίζουν την καλή (επαγγελματική ή μη) συμπεριφορά μας, την επιτυχή διαχείριση καταστάσεων και τις ευνοϊκές διαπροσωπικές σχέσεις.

Τα soft skills συμπληρώνουν τα hard skills (τεχνικές δεξιότητες) σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον, όντας εκείνα τα χαρακτηριστικά που μας βοηθούν να επικοινωνούμε αποτελεσματικά, να συνεργαζόμαστε καλά με τους άλλους και να λειτουργούμε αποδοτικά υπό πιεστικές συνθήκες.

Σε αντίθεση με τα hard skills, τα soft skills:

1. Δεν αποτελούν εξειδικευμένες επαγγελματικές δεξιότητες, αλλά προσαρμόζονται και εφαρμόζονται σε όλα τα επαγγελματικά πεδία.
2. Δεν αποτελούν προϊόν τυπικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά καλλιεργούνται στην πορεία της ζωής μας.
3. Δεν έχουν, γενικώς, μετρήσιμο χαρακτήρα.

Γιατί έχουν σημασία οι κοινωνικές δεξιότητες στο βιογραφικό

Θα ξεκινήσουμε, δίνοντας κάποια παραδείγματα - και θα καταλάβετε γρήγορα γιατί σας τα δίνουμε:

• Για να γίνει κανείς καθηγητής μαθηματικών, πρέπει να σπουδάσει μαθηματικά. Για να γίνει καλός καθηγητής, όμως, χρειάζεται να έχει μεταδοτικότητα, ενσυναίσθηση και υπομονή.

• Η γνώση ενός προγράμματος ηλεκτρονικών κρατήσεων δεν κάνει κάποιον/α πολύτιμο μέλος της ρεσεψιόν ενός ξενοδοχείου. Οι επικοινωνιακές δεξιότητες, η ομαδικότητα και η ικανότητα διαχείρισης κρίσεων, όμως, τον/την κάνουν.

• Ένας πωλητής δεν θα πετύχει τους στόχους του γνωρίζοντας απλώς το προϊόν του. Θα τους πετύχει, κυρίως, χάρη στην ικανότητά του να ψυχολογεί τον πελάτη και να κατανοεί τις ανάγκες του.

Οι κοινωνικές δεξιότητες είναι αυτές που σε πολλές, αν όχι στις περισσότερες, περιπτώσεις μετατρέπουν έναν τυπικά ικανό εργαζόμενο σε ουσιαστικά καλό επαγγελματία και σε αποδοτικό μέλος μιας ομάδας. Κι είναι αυτό ακριβώς που έχουν αντιληφθεί πλέον οι εργοδότες, δίνοντάς τους μεγάλη σημασία για την επιλογή προσωπικού - ενίοτε, ακόμα και μεγαλύτερη απ’ ό,τι στις τεχνικές δεξιότητες.

Χαρακτηριστικά, η έρευνα #CtheFuture (1) της Adecco έδειξε ότι μελλοντικοί ηγέτες επιχειρήσεων θεωρούν πιο σημαντικά τα soft skills από τα hard skills για τους CEOs σε ποσοστό 81% (το αντίστοιχο ποσοστό τέσσερα χρόνια πριν ήταν 69%).

Άλλη έρευνα της ΕΑΣΕ (Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων) (2), με συμμετοχή στελεχών τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα στην Ελλάδα, έδειξε ότι μεγάλο μέρος αυτών θεωρεί την ανάπτυξη των soft skills προτεραιότητα, σε ποσοστό που φτάνει έως και το 89% για στελέχη του ιδιωτικού τομέα.

Τα στατιστικά αυτά σάς δίνουν μια ιδέα για την αξία των κοινωνικών δεξιοτήτων στη σύγχρονη αγορά εργασίας. Κι επειδή, ακριβώς, είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να κάνουν τη διαφορά μεταξύ των τυπικά ικανών και των ουσιαστικά καλών επαγγελματιών, το να προσθέσετε κοινωνικές δεξιότητες στο βιογραφικό σας θα σας βοηθήσει να ξεχωρίσετε κατά την αναζήτηση εργασίας.

Τα πιο περιζήτητα soft skills στην αγορά εργασίας

Συνδυάζοντας στοιχεία από διάφορες πηγές, μεταξύ των οποίων το Πανόραμα Δεξιοτήτων του Cedefop (βασισμένο σε μελέτη εκατομμυρίων online αγγελιών εργασίας στις χώρες της Ε.Ε.) (3) και η λίστα του LinkedIn με τις πιο περιζήτητες δεξιότητες για το 2024 (4), προκύπτει το ακόλουθο top 5 των πιο δημοφιλών soft skills για τους εργοδότες:

• Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
• Επικοινωνιακές ικανότητες
• Ομαδικότητα/συνεργατικότητα
• Ηγετική ικανότητα
• Ικανότητα πωλήσεων

Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα soft skills που φιγουράρουν σε λίστες δημοφιλών και περιζήτητων, οι οποίες έχουν προκύψει από έρευνες και στατιστικά δεδομένα τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα:

• Δημιουργικότητα
• Δεξιότητα στη διαχείριση ανθρώπων 
• Ικανότητα δικτύωσης και δημιουργίας επαφών
• Ικανότητα διαχείρισης χρόνου
• Κριτική σκέψη
• Ανάληψη πρωτοβουλιών
• Προσοχή στη λεπτομέρεια
• Ευελιξία/προσαρμοστικότητα
• Αναλυτική σκέψη
• Προσανατολισμός στον στόχο
• Ενσυναίσθηση

"Πρόσφατη έρευνα του LinkedIn αποκάλυψε πως 9 στα 10 στελέχη επιχειρήσεων παγκοσμίως συμφωνούν πως τα soft skills είναι πιο σημαντικά από ποτέ."

Πώς να επιλέξετε τα σωστά soft skills για το βιογραφικό σας

Το γεγονός ότι οι ανωτέρω δεξιότητες είναι οι πιο περιζήτητες σημαίνει πως οποιαδήποτε από αυτές είναι κατάλληλη για το δικό σας βιογραφικό; Η σύντομη απάντηση είναι όχι, κι αυτό γιατί θα πρέπει να συνυπολογίσετε δύο παραμέτρους: το αντικείμενο της εργασίας σας και την αγγελία εργασίας.

Πώς λέγαμε νωρίτερα για τις δεξιότητες που θα έκαναν κάποιον καλό καθηγητή, ρεσεψιονίστ ή πωλητή; Για κάθε επάγγελμα, ο συνδυασμός των πιο πολύτιμων soft skills είναι διαφορετικός: Ιδού μερικά ακόμα παραδείγματα:

• Designer: Δημιουργικότητα, συνεργατικότητα, διαχείριση χρόνου, ευελιξία.

• Marketer: Αναλυτική σκέψη, ομαδικότητα, επικοινωνιακή ικανότητα, προσαρμοστικότητα.

• Λογιστής: Προσοχή στη λεπτομέρεια, αναλυτική σκέψη, εχεμύθεια, επαγγελματική ηθική.

• Νοσηλευτής: Επικοινωνιακή ικανότητα, ενσυναίσθηση, προσοχή στη λεπτομέρεια, ικανότητα λειτουργίας υπό πίεση.

• Εξυπηρέτηση πελατών: Επικοινωνιακή ικανότητα, ενεργητική ακρόαση, υπομονή, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.

• Σερβιτόρος: Υπευθυνότητα, ισχυρή μνήμη, επικοινωνιακή ικανότητα, ευγένεια.

• Δημόσιες Σχέσεις: Επικοινωνιακή ικανότητα, δικτύωση, διαχείριση κρίσεων, ευχέρεια στην παρουσίαση.

• Υπάλληλος γραφείου: Οργανωτικότητα, διαχείριση χρόνου, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, προσοχή στη λεπτομέρεια.

• Project Manager: Ηγετική ικανότητα, επικοινωνιακή ικανότητα, multitasking, επίλυση προβλημάτων.

Ακόμα πιο σημαντικός παράγοντας, όμως, για τη σωστή επιλογή κοινωνικών δεξιοτήτων για το βιογραφικό σας είναι τα προσόντα που η αγγελία αναφέρει ως πιο σημαντικά για τη θέση που διεκδικείτε. 

Μία από τις πιο καίριες συμβουλές για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού βιογραφικού είναι η προσαρμογή και στόχευσή του στη θέση για την οποία αιτείστε. Μελετήστε, λοιπόν, την αγγελία εργασίας και δείτε ποια soft skills είναι τα πιο επιθυμητά, ώστε να προβάλετε στο βιογραφικό σας αυτά που θα σας φωτογραφίσουν ως κατάλληλο/η για την κάλυψή της. 

Πώς να αναδείξετε αποτελεσματικά τα soft skills στο βιογραφικό

Οι κοινωνικές δεξιότητες έχουν θέση σε τρία σημεία του βιογραφικού σας:

1. Σε ξεχωριστή λίστα

Είτε επιλέξετε μονόστηλο είτε δίστηλο πρότυπο βιογραφικού, αφιερώστε στα soft skills ξεχωριστή ενότητα, τοποθετώντας σε λίστα τα 3-5 πιο σημαντικά για τη θέση που διεκδικείτε, ώστε ο εργοδότης ή ο recruiter να μπορεί να τα εντοπίσει εύκολα και γρήγορα. 

Ο τίτλος της ενότητας μπορεί να είναι Κοινωνικές Δεξιότητες, Προσωπικές Δεξιότητες, Χαρακτηριστικά ή ακόμα και Soft Skills, αν ταιριάζει στο ύφος του βιογραφικού σας και στην κουλτούρα του κλάδου σας.

2. Στο προφίλ σας

Στην ενότητα του προφίλ, που λειτουργεί ως μία μικρή περίληψη στην αρχή του βιογραφικού σας, τονίστε ένα-δύο προσωπικά χαρακτηριστικά που σας ξεχωρίζουν και σας καθιστούν ιδανικό/ή υποψήφιο/α.

3. Στην επαγγελματική εμπειρία

Εδώ είναι το πιο σημαντικό σημείο απ’ όλα, αφού σας δίνει τη δυνατότητα όχι απλώς να ισχυριστείτε ότι έχετε κάποια σημαντικά soft skills, αλλά και να τεκμηριώσετε την ύπαρξή τους. Εντάξτε κοινωνικές δεξιότητες στις περιγραφές των προηγούμενων θέσεων εργασίας, σημειώνοντας πώς χάρη σ’ αυτές πετύχατε σημαντικά αποτελέσματα.

Παράδειγμα 1: Ανταποκρίθηκα στα αιτήματα των πελατών με ευγένεια και υπομονή, αυξάνοντας το επίπεδο της ικανοποίησής τους, γεγονός που αποτυπώθηκε στην αύξηση των θετικών κριτικών της επιχείρησης.

Παράδειγμα 2: Η καλή διαχείριση χρόνου και η ικανότητά μου στην επίλυση προβλημάτων οδήγησαν στην παράδοση του έργου μία εβδομάδα νωρίτερα του προβλεπόμενου.

Κοινωνικές δεξιότητες στο βιογραφικό: Λάθη προς αποφυγή

Αφού είδαμε πώς να συμπεριλάβετε soft skills στο βιογραφικό σας με τρόπο που θα λειτουργήσει υπέρ σας, ας δούμε και ποιες πρακτικές είναι προς αποφυγή.

Έλλειψη στόχευσης

Με βάση όσα έχουμε πει, ένα λάθος θα ήταν να μην προσαρμόσετε την επιλογή των δεξιοτήτων στο βιογραφικό σας σύμφωνα με τις προδιαγραφές της αγγελίας. Σημειωτέον ότι αν αξιοποιήσετε το CVwizard για τη δημιουργία του βιογραφικού σας, θα μπορείτε να κάνετε σε αυτό όσες τροποποιήσεις θέλετε πολύ εύκολα και γρήγορα, ώστε να είναι πάντα στοχευμένο στη θέση που διεκδικείτε.

Αντιγραφή της αγγελίας

Η αγγελία λειτουργεί ως πηγή άντλησης λέξεων-κλειδιών για το βιογραφικό σας, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να μεταφέρετε τα πάντα σε αυτό, πόσω μάλλον αυτούσια. Αν, π.χ., αναφέρει πέντε επιθυμητές κοινωνικές δεξιότητες, μην τις γράψετε όλες, μία προς μία, στη λίστα σας, ακόμα και αν τις διαθέτετε. Κάτι τέτοιο μπορεί να δώσει την εντύπωση πως, ακριβώς, έχετε αντιγράψει την αγγελία, δημιουργώντας αμφιβολίες για το αν πραγματικά διαθέτετε τα προσόντα. 

Μη αληθή στοιχεία

Αν γράψετε στο βιογραφικό ότι διακρίνεστε για την επικοινωνιακή ευχέρεια, την ενεργητική ακρόαση και την ευχάριστη προσωπικότητά σας, ενώ δεν διαθέτετε αυτά τα χαρακτηριστικά, θα φανεί απευθείας κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και η υποψηφιότητά σας θα καταρρεύσει σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Γενικώς, αποφύγετε τα ψέματα στο βιογραφικό σας, καθώς αποκαλύπτονται πιο εύκολα απ’ ό,τι φαντάζεστε. 

Τα soft skills κάνουν τη διαφορά στο βιογραφικό

Οι εργοδότες δεν ψάχνουν πλέον εργαζόμενους που έχουν μόνο τις γνώσεις για να κάνουν τη δουλειά. Αναζητούν, επίσης, ανθρώπους που θα μπορούν να συνεργαστούν καλά με άλλους και να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του ρόλου τους χάρη στις ποιότητες του χαρακτήρα τους.

Τα soft skills αναδεικνύονται τα τελευταία χρόνια σε κομβικά προσόντα των υποψηφίων και σε παράγοντα επιλογής προσωπικού, γι’ αυτό και η στρατηγική συμπερίληψή τους στο βιογραφικό σας μπορεί να το κάνει πιο αποτελεσματικό, βελτιώνοντας τις πιθανότητες επιτυχίας του.

Το καλό, πάντως, με αυτού του τύπου τις δεξιότητες είναι ότι αν και δεν μαθαίνονται με την τυπική έννοια του όρου, ωστόσο καλλιεργούνται. Έτσι, αν θεωρείτε ότι κάπου υστερείτε, μέσω της εξάσκησης, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, με τη βοήθεια βιβλίων και σεμιναρίων μπορείτε να βελτιώσετε τα soft skills σας, ώστε να ενδυναμώσετε το επαγγελματικό προφίλ σας και να εξελίξετε την καριέρα σας.

Παραπομπές:

(1) Adecco: #CtheFuture4.0
(2) ΕΑΣΕ (Εταιρεία Ανώτατων Στελεχών Επιχειρήσεων): Αποτελέσματα έρευνας για τα Soft Skills
(3) Cedefop: Skills in online job advertisements
(4) LinkedIn: The Most In-Demand Skills for 2024