Luka w CV: co zrobić, by dobrze wypaść mimo niej?

Najczęstsze przyczyny powstawania luki w CV

Przerwy w zatrudnieniu to normalna część większości karier zawodowych. Niekiedy są wynikiem decyzji, a czasem sytuacji od nas niezależnych. Oto najczęstsze powody, dla których w Twoim CV może pojawić się luka:

• Urlop rodzicielski lub opiekuńczy: potrzeba opieki nad dzieckiem w ramach urlopu macierzyńskiego lub ojcowskiego to naturalna kolej rzeczy. Ludzie często też rezygnują na jakiś czas z pracy, by opiekować się chorym rodzicem lub partnerem/partnerką.
• Problemy zdrowotne: u niektórych luka w CV powstaje z powodu choroby i potrzeby dojścia do siebie lub rekonwalescencji/rehabilitacji.
• Przerwa na przebranżowienie: gdy zmieniasz branżę, musisz od nowa wgryźć się w nieznany temat. To wymaga czasu.
• Wyjazd za granicę: to najczęściej dotyczy uczniów i studentów robiących tzw. gap year, gdzie poświęcają rok na odkrywanie świata i przeżywanie nowych doświadczeń. W końcu nie samą pracą człowiek żyje.
• Okres bezrobocia: niestety, czasami los nie chce się do nas uśmiechnąć i pozostawia nas na lodzie przez dłuższy czas.

To, co warto zapamiętać już teraz (choć będziemy to wałkować przez cały artykuł): niezależnie od powodu, dla którego w Twoim przypadku powstała luka w CV, nigdy nie staraj się jej zataić lub okłamywać rekrutera. Szczerość to podstawa, a rekruterzy wcale nie muszą uznać Twojej dziury w CV za absolutny dealbreaker, jeśli zobaczą, że darzysz ich szacunkiem i zaufaniem.

Co o dziurach w CV myślą pracodawcy?

No dobrze, to teraz odetchnijmy. Sytuacja wcale nie jest tak zła, jak może Ci się wydawać.

Jeszcze dekadę temu luka w zatrudnieniu budziła spore wątpliwości. Dziś sytuacja wygląda inaczej – firmy podchodzą do tematu bardziej elastycznie i empatycznie. Gdy zerkniemy do badań, to dowiemy się, że 66% pracowników przyznaje, że ma na koncie dłuższą przerwę od pracy (1). To ogromna liczba.

A co myślą o tym pracodawcy? Wyniki ankiety Express Employment Professionals-Harris Poll wskazują jednoznaczną odpowiedź – dla 95% rekruterów, odpowiednio wytłumaczona luka w życiu zawodowym nie stanowi problemu ani przeszkody w zatrudnieniu takiego kandydata (2).

Innym czynnikiem wpływającym na zatrudnialność jest czas trwania przerwy: krótka luka (do 3–6 miesięcy) zwykle nie wymaga szerszych wyjaśnień. Dłuższe przerwy warto opisać choćby jednym zdaniem, najlepiej w sposób zwięzły, konkretny i uczciwy.

Bonus: stawiając sprawę w jasnym świetle pokazujesz szczerość. Ze wszystkich cech pracowników, ta jest jedną z najważniejszych. To subtelny, ale bardzo znaczący znak, że jesteś osobą godną zaufania.

Jak odnosić się do dziur w swoim CV?

Zastanówmy się teraz, w jaki sposób najlepiej opisać ten krępujący rozdział w historii zatrudnienia. Oto kilka sposobów, jak to ugryźć w przykładowym CV:

Postaw na szczerość i otwartość

Przede wszystkim: nie ukrywaj luk ani ich nie tuszuj nieprawdziwymi informacjami. Nawet drobne kłamstwo w CV jest wyjątkowo proste do zweryfikowania. Wszystko wyjdzie na jaw w którymś momencie, czy to na etapie rozmowy kwalifikacyjnej, tuż po zatrudnieniu Cię (gdy okaże się, że wcale nie jesteś na bieżąco z nowymi praktykami branżowymi) czy choćby na etapie wstępnej selekcji, gdzie rekruter może zwyczajnie zadzwonić do osoby kontaktowej wymienionej w referencjach w CV.

Jeśli np. zajmowałaś się opieką nad dzieckiem, możesz napisać:

Jeśli zmagałeś się z wypaleniem zawodowym i potrzebowałeś przerwy:

Wspomóż się listem motywacyjnym!

CV to dokument bardzo konkretny i zwięzły. Co za tym idzie, nie pozostawia on zbyt wiele miejsca na rozszerzenie kontekstu czy głębsze wyjaśnienia. Aby rozwinąć swoją historię i uzmysłowić rekruterowi dokładnie co motywowało Twoją przerwę, zrób to w liście motywacyjnym. To doskonałe miejsce, by rozszerzyć perspektywę luki w CV i wyjaśnić, co się wtedy działo, czego udało Ci się nauczyć i jak ten czas wpłynął na Twoją dalszą ścieżkę.

Przykład:

Wybierz funkcjonalny format CV

Ta porada będzie szczególnie przydatna dla osób, których Twoje doświadczenie zawodowe jest szczególnie „podziurawione” lub nieliniowe. W takich przypadkach klasyczne CV chronologiczne może wyeksponować Twoje luki w CV, wobec czego warto zastanowić się nad innym wariantem. Świetnie sprawdzi się format funkcjonalny, czyli skupiony na umiejętnościach i osiągnięciach.

W nim zamiast dat i miejsc pracy w centrum uwagi są umiejętności – np. „Zarządzanie zespołem”, „Copywriting”, „Obsługa klienta”. Pod każdą z nich podajesz konkretne działania, projekty i osiągnięcia w CV, które potwierdzają Twój poziom.

Dodatkowa technika: oznaczaj daty latami, bez miesięcy. (np. „2019–2021”). Dzięki temu krótkie przerwy staną się mniej widoczne.

Łatanie dziur w CV: jak zrobić to dobrze?

Jak już ustaliliśmy, luki w życiorysie same w sobie nie stanowią problemu. Problemem może być brak narracji, wyczerpującego opisu, wniosków płynących z luki i innych. Wtedy powstają niezręczne pytania. Dlatego, by zmienić swoją przerwę w atut, zadbaj o to, by wyjaśnić następujące kwestie:

• Dodaj kontekst – uzasadnij, skąd wziął się pomysł lub konieczność przerwy. Czasami życie osobiste bierze górę nad zawodowym i nie jest to powodem do wstydu czy zakłopotania.
• Pokaż wartość, jaka wypłynęła z przerwy – do przerwy może doprowadzić Cię mnóstwo czynników. Jeśli np. potrzebny Ci był krótki przystanek, by namyślić się nad tym, co faktycznie chcesz osiągnąć i czego musisz się jeszcze poduczyć, opisz to, kładąc nacisk na wyciągnięte lekcje, ukończone kursy i warsztaty oraz to, jak udało Ci się poszerzyć wiedzę lub kompetencje miękkie.
• Stwórz z tego spójną całość – pokaż wyraźny most spajający dwa brzegi Twojej kariery, przed przerwą i po niej. Taka spójność między przeszłością a przyszłością udowadnia gotowość do podjęcia kolejnych kroków zawodowych i wyjaśnia, dlaczego aplikujesz na to konkretne stanowisko właśnie teraz.

Szczerość to podstawa, a rekruterzy wcale nie muszą uznać Twojej dziury w CV za absolutny dealbreaker, jeśli zobaczą, że darzysz ich szacunkiem i zaufaniem.

Duża luka w CV: jak przygotować się na niewygodne pytania?

Przeskoczmy o krok w przyszłość i przyjmijmy, że wszelkie duże luki w CV odpowiednio zamaskujesz i/lub świetnie opiszesz. Za jakiś czas otrzymujesz telefon z zaproszeniem na rozmowę. Rekruterzy zazwyczaj będą chcieli Cię sprawdzić i podpytać o więcej szczegółów związanych z przerwą, dlatego warto przygotować odpowiedzi, które zaspokoją ich ciekawość i nie pozostawią na Tobie cienia niepewności.

Skup się na umiejętnościach i doświadczeniu

Nawet jeśli przez Twoja dziura w CV trwała rok, ale np. poświęciłeś/-aś ten czas na naukę dodatkowych umiejętności i poszerzanie kompetencji (zarządzanie projektami, prowadzenie newslettera, mentoring – cokolwiek), to wszystko można podpiąć pod doświadczenie zawodowe. Klucz to ubranie tego wszystkiego w atrakcyjne dla rekrutera słowa, które jasno zakomunikują wartość. Zamiast skupiać się na samej luce, skieruj rozmowę na tory demonstrujące Twoją bieżącą wartość, zwłaszcza w kontekście wybranego stanowiska.

Podkreśl rozwój osobisty i zawodowy

Pokaż, że czas przerwy nie był zmarnowany. Może udało Ci się posiąść nowe umiejętności? Pierwszy z brzegu przykład: młode mamy udające się na urlop macierzyński z pełną świadomością mogą w swoim CV wpisać, że w tym czasie uczyły się multitaskingu, cierpliwości i umiejętności organizacyjnych. Takie kompetencje miękkie są na tyle uniwersalne, że w nowej pracy z pewnością też się przydadzą.

Omów produktywne zajęcia, które zajmowały Ci czas podczas przerwy

Wszystkie produktywne czynności podjęte w czasie przerwy należy wysunąć na sam przód. Twoja przerwa nigdy nie powinna przypominać czasu całkowitej bezczynności, może za wyjątkiem luki w CV z powodu choroby.

Pamiętaj: szczerość to podstawa

Każdy rekruter doceni uczciwość. Nie musisz wchodzić w szczegóły (np. prywatne kwestie zdrowotne), ale nie ukrywaj istotnych luk. To buduje zaufanie. Pamiętaj też, że nie musisz się bać o to, że Twoje wrażliwe dane osobowe zostaną w jakikolwiek sposób wykorzystane przeciwko Tobie – od tego jest klauzula RODO w CV, aby pracodawca ją szanował, dlatego nie zapomnij jej dodać w stosownym miejscu.

Podsumowanie: nie ma takich dziur w CV, których nie da się wyjaśnić

Luka w CV to nie koniec świata — to po prostu rozdział w Twojej historii zawodowej. Jeśli potrafisz ją przedstawić jasno, uczciwie i z odpowiednim kontekstem, nie będzie stanowić przeszkody w dalszej karierze.

Zapamiętaj najważniejsze:

• Nie ukrywaj luk i nie zmyślaj – szczerość to Twój największy atut i sposób na natychmiastowe zbudowanie zaufania.
• Użyj listu motywacyjnego, by rozwinąć kontekst i nadać przerwie sens. Niezależnie od wzoru CV, jaki wykorzystasz, w tym dokumencie po prostu nie ma na to wystarczająco miejsca.
• Wybierz odpowiedni format CV – czasem funkcjonalny będzie lepszy niż chronologiczny.
• Wymień konkretne działania podjęte w trakcie przerwy. Rozwój zawodowy różne przybiera oblicza, a dodatkowe kursy, działania, refleksje czy wolontariat mogą pokazać, że przerwa była tylko krótkim zastojem, a nie regresem.
• Przygotuj się na rozmowę i na szczegółowe wyjaśnienie, co stało za przerwą i jak ona wyglądała.

Źródła:

(1) Tripartite Alliance for Fair Employment Practices: Don’t Mind the Gap: How hirers can address gaps in a jobseeker’s resume.

(2) PRNewswire.com: Career Gaps Pose Concern for 36% of US Employers, Yet 95% Acknowledge Valid Explanations.